Ludzie od tysięcy lat żegnają swoich bliskich w specjalnie wyznaczonych miejscach i jest to wspólne dla wszystkich kultur. Jednak towarzyszące pochówkowi obrzędy, a nawet sposób przeprowadzenia pogrzebu różnią się w zależności od regionu i czasu. Dla przykładu w starożytnym Rzymie funkcję grobowca spełniało kolumbarium. Jedna taka budowla przeznaczona była dla kilkuset zmarłych. Warto zauważyć, że zwyczaj składania urn z prochami bliskich do kolumbarium przetrwał do naszych czasów, jednak ze znaczącymi zmianami. Współcześnie nie są one już zbiorowymi grobowcami ani nawet osobnymi budowlami.

Ale właściwie co to jest kolumbarium? Pierwotnie przybierało ono kształt częściowo zagłębionego w gruncie prostopadłościanu (nierzadko usytuowanego całkowicie pod ziemią). W wewnętrznych ścianach znajdowały się nisze, do których wstawiano urny, aby następnie zapieczętować je zdobnymi tablicami z inskrypcjami. Nazwa kolumbarium wywodzi się z łacińskiego słowa columba, które oznacza gołębicę. Budynek był podobny do ówczesnych gołębników (łac. columbarium).

Jak wygląda kolumbarium w Polsce?

Tego typu grobowce zaczęto ponownie budować w nowożytności. Stało się to za sprawą rozpowszechnienia kremacji. Także w Polsce powstało wiele kolumbariów. Dziś jednak nie stanowią osobnych budowli; w żadnym przypadku nie przypominają też gołębników. Można je spotkać wyłącznie na cmentarzach, ponieważ polskie prawo nie przewiduje przechowywania urn z prochami w innym miejscu niż w specjalnie przeznaczonych do tego nekropoliach.

Kolumbarium w Polsce

Najczęściej można zobaczyć kolumbarium w formie estetycznego, betonowego muru. Posiada on otwory (odpowiednik starożytnych nisz), do których składa się urny. Podobnie jak tysiące lat temu, wejścia zostają zamurowane po odbyciu obrzędów pogrzebowych, aby móc umieścić na nich tabliczkę z informacją o pochowanej osobie.

Kolumbarium wykonane przez pracownie Tadeusza Borkowskiego

Każda nisza może pomieścić więcej niż jedną urnę. Z tego powodu kolumbaria w Polsce przejmują niejako funkcję rodzinnych grobowców. Bardzo często na pochówek w takim miejscu decydują się za życia mąż i żona, którzy chcą spędzić wieczność obok siebie.

W jakich miastach można znaleźć kolumbaria w Polsce?

Kolumbarium, pomimo rosnącego zainteresowania tym sposobem pochówku, wciąż jeszcze nie wpisało się na stałe w krajobraz polskich cmentarzy. Wynika to m.in. z żywej pamięci o tragicznych wydarzeniach z czasów II wojny światowej – kremacja zwłok wielu szczególnie starszym osobom kojarzy się negatywnie. To jednak powoli się zmienia.

Dotychczas swoje kolumbaria posiadały nekropolie w największych polskich miastach Polski takich jak Warszawa, Wrocław, Gdańsk czy Poznań. Było to spowodowane dużym kosztem wykupienia miejsca w kolumbarium. Dziś można je spotkać nawet w dużo mniejszych miejscowościach, gdzie są odpowiedzią na problem z ciągle ubywającym miejscem na tradycyjny pochówek zmarłych.

Jeśli interesuje Państwa przykładowe kolumbarium, zdjęcia zamieszczone na naszej stronie pozwolą przyjrzeć się bardziej interesującym kolumbarium w Polsce. Wśród nich można znaleźć także realizacje pracowni rzeźbiarsko-kamieniarskiej Tadeusz Borkowski.